AUTYZM jest jednym z bardziej skomplikowanych i tajemniczych – bo do tej pory nie do końca wyjaśnionych – zaburzeń rozwojowych. Strach przed tą chorobą towarzyszy wielu rodzicom – tym bardziej, że dotychczas nie znaleziono na nią lekarstwa i o wyleczeniu dziecka z autyzmu trudno w ogóle mówić. Nie znaczy to, że nie można nic zrobić. Wręcz przeciwnie – istnieje wiele metod, które mogą łagodzić zachowania autystyczne i pozwolić na w miarę normalne życie. Prócz specjalistycznej terapii ważnym elementem pracy z dzieckiem autystycznym jest jego najbliższe otoczenie – dom, w którym odbywa się zasadnicza nauka funkcjonowania w świecie bez autyzmu.
O co prosiłaby osoba z autyzmem???
Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa z uwagi na występujące u osób z autyzmem zaburzenia w komunikacji, szczególnie jeśli chodzi o komunikację werbalną. Nie oznacza to jednak, że lata doświadczeń i pracy z osobami z autyzmem nie pozwoliły na wyartykułowanie przysłowiowego „koncentu życzeń”, które w znacznym stopniu pomagają osobom z autyzmem odnaleźć się w naszym świecie.
Oto przykłady takich „życzeń”.
1. Pomóż mi zrozumieć. Zorganizuj mój świat i pomóż mi przewidzieć co się stanie. Podaruj mi porządek i plan, a nie chaos.
2. Nie okazuj zaniepokojenia mną, bo ja też się stanę niespokojny. Pracuj z moją szybkością. Zawsze możesz się ze mną porozumieć, jeśli tylko zrozumiesz moje potrzeby i mój szczególny sposób pojmowania rzeczywistości. Nie pogrążaj się w depresji, bo za każdym razem robię mały krok do przodu.
3. Nie mów do mnie za dużo i za szybko. Słowa są dla Ciebie jak powietrze – nic nie ważą, ale dla mnie mogą być ciężkie. Często nie są najlepszym sposobem kontaktu ze mną.
4. Tak jak inne dzieci i dorośli, potrzebuję dzielić przyjemności i lubię dobrze wykonywać zadania, nawet jeżeli czasem mi się to nie udaje. Daj mi w jakiś sposób znać, gdy robię to dobrze i pomóż mi wykonywać zadania poprawnie.Gdy popełniam wiele błędów, reaguję tak samo jak Ty: denerwuję się i w końcu odmawiam wykonania pracy.
5. Potrzebuję więcej porządku i przewidywalności w moim otoczeniu niż Ty.Musimy osiągnąć porozumienie co do moich rytuałów, abyśmy byli w stanie razem żyć.
6. Trudno jest mi zrozumieć wiele rzeczy, o które jestem proszony. Pomóż mi je zrozumieć. Proś mnie o rzeczy, które mają dla mnie konkretne, mozliwe do roszyfrowania znaczenie. Nie pozwól mi się nudzić lub pozostawać nieaktywnym.
7. Nie naruszaj mojej przestrzeni. Ludzie są czasem zbyt nieprzewidywalni, zbyt hałaśliw. Uszanuj dystans, którego potrzebuję, lecz nie zostawiaj mnie samego.
8. Mój rozwój nie jest bezsensowny, choć trudno to może zrozumieć. Ma on swoją własną logikę i wiele z moich zachowań, które nazwałbyć „zaburzonymi” to tylko sposoby borykania się ze światem zgodnie z moją szczególną drogą bycia i zrozumienia. Postaraj sie mnie zrozumieć.
9. Inni ludzie są zbyt skomplikowani. Mój świat nie jest ani skomplikowany, ani zamknięty, lecz prosty. Choć to co mówię, może wydawać się dziwne, mój świat jest otwarty, wolny od kłamstw i zdrady, tak naiwnie odsłonięty, że trudno jest weń wejść. Nie żyję w „pustej fortecy”, ale na tak otwartej równinie, że może sie ona wydawać niedostępna. Jestem o wiele mniej skomplikowany niż ludzie, których Ty uważasz za „normalnych”.
10. Nie zadawaj mi wciąż tych samych pytań i nie wymagaj odgadywania tych samych zachowań. Nie stawaj się autystyczny, żeby mi pomóc. To ja jestem autystyczny, anie Ty!
11. Nie jestem tylko osobą z autyzmem, jestem także dzieckiem, nastolatkiem albo dorosłym. Mam wiele wspólnego z dziećmi, nastolatkami lub dorosłymi, których Ty nazywasz „normalnymi”. Lubie zabawy i rozrywki. Kocham moich rodziców, rodzinę i przyjaciół. Czuję się szczęśliwy, kiedy robię coś dobrze. Więcej nas łączy niż dzieli.
